Firmaların performanslarına dair istatistik tutmaları hayati
derecede önemlidir. İstatistikler veridir. Veriden bilgiye ulaşırsınız.
Bilgiden de iyileştirme fikirlerine ulaşırsınız. “Fikri var ama bilgisi yok”
durumuna düşmemek için şirketinizin istatistiklerine hakim olmamız gerekir.
İnsan bildikleriyle düşünür ve karar verir. Şirketimizin tüm
istatistiklerine hakimsek doğru düşünebilir ve isabetli karar verebiliriz. Modern
işletme yönetiminin ve kurumsallaşmanın en önemli söylemi; “ölçmediğinizi yönetemezsiniz” şeklindedir.
Burada ölçmekten kasıt istatistiklerdir. Hangi istatistikleri takip etmeniz
gerektiğini bilir ve düzenli takip ederseniz, analizleriniz ve iyileştirme
önerileriniz isabetli olur.
Pek çok firma; muhasebelerinin verdiği aylık satışları, alacakları,
borçlarını, stoklarını gördükleri istatistiki tablolarla yetinir. Evet bunlar
önemli istatistiki tablolardır ama yeterli değillerdir. Bir patron, genel müdür
her ay en az 100 farklı istatistiki tablo ile şirketini takip etmelidir. Bu
istatistiklerin bazılarını muhasebe hazırlayıp sunarken diğerlerini de diğer
departmanlar hazırlayıp sunacaktır.
Şirketlerin çok çeşitli ve iyi istatistikler tutabilmesi ve
raporlar alabilmesi için de ERP yazılımları icat edilmiştir. ERP programınıza
çalışanlarınız verileri doğru sınıflayıp girerse her alanda istediğiniz
istatistiği saniyeler içinde alabilirsiniz. ERP’niz yoksa veya var olanı eksik
kullanıyorsanız, yine de sağlıklı istatistiklere ulaşabilirsiniz. Çünkü Excel
var. Takip etmeniz, yani ölçmeniz gereken verilere karar verin ve
çalışanlarınız bu verileri Excel tablolarına işlesin. Pek çok firma Excel
üzerinden istatistiklerine bakmakta ve performanslarını yorumlamaktadır.
Not: Key Performans Indicator’ın kısaltması olan KPI
raporları da istatistiktir. Yönetimin önemsediği istatistiklerdir. Bu yüzden KPI’ı ben Kritik Performans İstatistikleri
olarak çeviriyorum.
Bazı şirketler performanslarına dair tüm bölümlerinden
ayrıntılı istatistikler (raporlar/sunumlar) almaktadır ama üstü yönetim bu
istatistiklere gereken önemi vermemekte, hatta raporları incelememekte, bu raporları
hazırlayanların sunumlarına katılmamaktadırlar. Böyle olunca da üst yönetim isabetli
kararlar alamamakta, raporları hazırlayanlar da zamanla raporlarını
savsaklamakta, geliştirmek yerine kötüleştirmektedirler. Böylece
kurumsallaşmada ileriye gidileceğine, geriye gidilmektedir.
İşletmesine dair istatistiki raporlar hazırlamayan veya hazırlanmış
raporlara gerektiği önemi vermeyen yöneticilere ve patronlara sahip şirketlerin
zamanla verimsizleştiklerini, kurumsallıktan uzaklaştıklarını, zarar eden bir
işletmeye dönüştüklerini, İK kalitesinin düştüğünü ve İK sirkülasyonun arttığını,
ortaklarda huzursuzlukların ve anlaşmazlıkları baş gösterdiğini ve nihayetinde
iflasa sürüklendiklerini görüyoruz.
Bu olumsuzlukları yaşamamak için firmalar tüm işletmelerinden
ve departmanlarından (bunların yöneticilerinden) periyodik dönemlerde raporlar
ve sunumlar istemeli, patronlar bu raporları ve sunumları çok iyi incelemelidir.
İşletmelerinize ve departmanlarınıza dair bu rapor ve
sunumlar şirketinize dair farkındalığımızı artırmakla kalmayacak, bir gün yetkilerinizi
devredeceğiniz çocuklarınızın şirketinize daha iyi adapte olmalarını ve sahip
çıkmalarını sağlayacaktır.
Mikro işletmeler bakkal hesabı tutabilir, onlara az çeşitte
istatistik yeterli olabilir, ama KOBİ’lerin daha çok istatistiki raporları,
BOBİ’lerin de çok daha fazla istatistiki raporları olması gerekir. Sürdürülebilir
büyüme için bu şarttır.
Yöneticiler ve patronlar başarılı olmak için analitik zekaya
sahip olmalıdır. Analitik zekaya sahip insanlar verilere dayanarak konuşur,
masaya dayanarak değil. Analitik düşünme; topladığınız ve organize ettiğiniz
bilgileri değerlendirerek karmaşık sorunların üstesinden gelme yeteneğidir.
Analitik düşünenler, genellikle yaratıcı çözümlere yol açan veri kümeleri arasındaki
kalıpları tespit edebilir, bağlamı eyleme dönüştürebilirler.
Özetleyecek olursak şirketinizin ayrıntılı istatistikleri
tutun, bunlardan anlamlı raporlar oluşturun. Bu sayede şirketinizi daha iyi
yönetebilirsiniz, daha iyi büyütebilirsiniz.
